Expeditie duurzame bedrijfsovername

Projectstatus: Lopend

De Hogescholen dat in samenwerking met een groot aantal partners, waaronder het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), MBO-onderwijsinstellingen, Wageningen University and Research, adviesbureau’s en tientallen agrarische bedrijven. De onderzoeken worden mogelijk gemaakt door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Regieorgaan SIA.

Het doel van de onderzoeken is om een vernieuwde infrastructuur van advisering bij bedrijfsovernames te ontwerpen, waarmee in 2023 80% van alle Nederlandse bedrijfsovernames wordt begeleid. Dat geldt voor overnames binnen de familie en door zij-instromers. Advisering over andere verdienmodellen en de noodzaak om in te spelen op nieuwe eisen die een kritische maatschappij aan de landbouw stelt, krijgen extra aandacht in het onderzoek. Dit naast de sociaal-emotionele aspecten die samenhangen met de overname van een familiebedrijf, competenties, vaardigheden en het financiële traject van overname.

Vier regio's

Voor de onderzoeken is Nederland verdeeld in vier regio’s, waarbij de resultaten tussen de onderzoekers worden gedeeld. In iedere regio komt uiteindelijk een Kenniscentrum Bedrijfsovername. In Noord en Oost (hogescholen Aeres en Van Hall Larenstein) richt het onderzoek zich primair op de sectoren melkveehouderij en akkerbouw. De aanwezigheid van tuinbouw binnen een verstedelijkte omgeving, biedt in West (hogeschool Inholland) andere kansen (afzet dicht bij huis) en uitdagingen (een kritisch publiek) en stelt mogelijk andere eisen aan de begeleiding. De context van veel zeer intensieve bedrijven is voor Zuid (HAS hogeschool) een extra aandachtspunt in het onderzoek. In Noord (NHL Stenden, Van Hall Larenstein, Windesheim, Aeres Hogeschool) maken de onderzoekers bovendien een ‘serious game’, waarmee gebruikers het gehele overnameproces virtueel kunnen doorlopen. Tijdens de looptijd van alle onderzoeken, worden onderzoekresultaten direct gebruikt in het onderwijs. Zoals in Zuid waar de HAS Hogeschool, samen met het MBO, het onderwijs van nieuwe input gaat voorzien.

Naast deze vier regio-onderzoeken, worden twee algemene onderzoeken gedaan. Namelijk een onderzoek naar de specifieke behoeftes aan begeleiding van zij-instromers (Hogeschool Utrecht, Aeres Hogeschool). En één naar sociaal-emotionele begeleiding bij familiaire overnames (Windesheim, Van Hall Larenstein en Aeres Hogeschool).

Dit onderzoek is medegefinancierd door Regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).