Vruchtgebruik: fruit in de openbare ruimte

Projectstatus: gerealiseerd

Foto: Gemeente Culemborg

Voor gemeenten is fruit geen eenvoudige categorie, ook al past het binnen een beleid om meer lokaal voedsel te produceren. Het beheer is relatief kennis- en arbeidsintensief en dat past minder bij een terugtredende overheid. Wetend dat beheer van fruit altijd een zorg is, moet er concrete steun voor fruit in de openbare ruimte zijn. Dit sluit aan bij de vele initiatieven van burgers en allerhande organisaties om nieuw fruit aan te planten of slecht beheerd fruit onder de hoede te nemen. Maar hoe organiseer je het samenkomen van gemeentelijke doelstellingen met wensen en belangen van de bewoners en maatschappelijke organisaties?

Het project vergroot de leefbaarheid en benutting van groen voor een gezond leefklimaat. Het levert een bijdrage aan de vergroting van de biodiversiteit en het welzijn van de stadsbewoners. De algemene onderzoeksvraag luidt: Wat is de ecologische, sociale en economische potentie van fruit in de openbare ruimte?

Initiatiefnemers aan het project zijn zes gemeenten (Culemborg, Leeuwarden, Arnhem, Deventer, Wageningen en Hoorn), Vereniging Stadswerk (Projectgroep Natuurlijk groen werkt in de stad) en de Stichting IJsselboomgaarden, samen met verschillende lectoren van Van Hall Larenstein (VHL) en drie mbo-scholen het project Vruchtgebruik.

In januari 2017 wordt in tijdschrift Groen een artikel gepubliceerd van de projectpartners. Doel is om andere gemeenten en groepen de kans te geven om zich bij het project aan te sluiten.

IMPACT

Resultaten voor de beroepspraktijk

• Handelingsperspectief
  voor gemeenten om de omgang met fruit in de publieke ruimte op een
  nieuwe of verbeterde manier te benaderen.
• Analyse van het beheer van boomgaarden door vrijwilligersgroepen, op basis van een landelijke enquête.
• Gebundelde kennis over beheer en gebruik van fruit in de publieke ruimte.
• Kennis
  uit dit project draagt bij aan een in september 2019nog te verschijnen
  boek van M. Bussink over de praktische invulling van het beheer van
  buurtboomgaarden.
• Nieuwe kennis over burgerinitiatieven die zich
  bezighouden met fruit in het openbaar groen: hoe kijken zij naar de
  lokale overheid, waar hebben zij behoefte aan, hoe kijken ze naar de
  toekomst?
• Kennis van de manier waarop de verschillende gemeenten tegen het thema aankijken en wat hun (beleids)mogelijkheden zijn.
• Kennis over (potentiële) gebruikers van fruit/noten in de openbare ruimte.

Resultaten voor het onderwijs

• Minor VHL Feeding future cities
• Nieuwe kennis over beheer/gebruik van fruit- en noten in de publieke ruimte.
• De ervaring die VHL heeft opgedaan door mini-seminars te organiseren in het kader van afstuderen.

Concrete producten

• Handreiking
  voor gemeenten en bewonersinitiatieven voor het beheer van openbaar
  fruit, waarin onder andere aandacht is voor de sociale kansen die dit
  beheer biedt in een stad
• Afstudeerrapport Plukstad Culemborg
• Diverse studentrapporten, waaronder: Studentenrapport De Tuinen van Zandweerd (Deventer)
• Diverse publicaties door lectoren, onder andere in het vakblad Groen en het tijdschrift Stadswerk.

Meerwaarde KCNL

• Door
  subsidie van het KCNL is het mogelijk om meerdere projectbijeenkomsten
  in het veld te organiseren waarbij studenten, docenten en werkveld de
  tijd hebben om dieper met elkaar in gesprek te gaan.
• Samenwerking
  met gemeenten en private partijen binnen een project maakt kennisdeling
  mogelijk. Hierbij wordt KCNL als kennisplatform met meerwaarde
  beschouwd.

_Tags:

• _{duurzame stad}
• _{biodiversiteit}
• _leefbaarheid
• _{burgerparticipatie}
• _{vergroenen van de stad}
• _{urban green}
• _{duurzaam vergroenen}

Samenwerkende organisaties

Gemeenten Culemborg, Leeuwarden, Arnhem, Deventer, Wageningen en Hoorn, Vereniging Stadswerk en Stichting IJsselboomgaarden.