Meer waarde uit blad en maaisel met Bokashi

Volgens de betrokken onderzoekers kan lokale Bokashi een waardevolle bodemverbeteraar zijn, mits de productkwaliteit goed geborgd is. De toepassing draagt bij aan kringlooplandbouw en ondersteunt beleidsdoelen op het gebied van duurzaamheid en klimaat. Tegelijkertijd zijn er nog uitdagingen, zoals regelgeving, economische haalbaarheid en kennisdeling. Het potentieel is echter groot. Op korte termijn kan Bokashi al een licht positief effect hebben op bodemvitaliteit, maar dit hoeft niet altijd op te treden. Binnen één jaar na toepassing is geen bemestende waarde gevonden van Bokashi uit blad en maaisel.

Praktische inzichten gebundeld in vier brochures

De resultaten van dit praktijkgerichte onderzoek zijn samengebracht in vier individueel leesbare brochures. Deze bieden een kort maar krachtig overzicht van de belangrijkste inzichten uit het project:

• Ervaringen en aandachtspunten – praktijkervaringen en tips voor toepassing
• Productkwaliteit – wat bepaalt goede Bokashi en hoe borg je dat
• Economische haalbaarheid – kosten, baten en verdienmodellen
• Effecten op de bodem – invloed op bodemgezondheid, structuur en waterhuishouding
  

Duik je liever dieper in het onderwerp? Op de projectpagina vind je een uitgebreide verzameling van alle publicaties, waaronder rapportages van het hele project.

Onderzoek in samenwerking met de praktijk

De bevindingen zijn het resultaat van het SIA-project 'Bokashi: naar een betere onderbouwing en documentatie voor de praktijk'. In dit project werkten Van Hall Larenstein en HAS green academy samen met een breed consortium van agrariërs, bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Ze onderzochten waar de kwalitatieve en economische kansen én knelpunten liggen bij het lokaal verwerken van organische reststromen tot Bokashi.

Het project sluit aan bij het Kennisprogramma Circulair Terreinbeheer, waarin al veel praktijkervaring was opgedaan. Die kennis werd verder verdiept via metingen bij acht pilots verspreid over Noord- en Zuid-Nederland. Onderzocht zijn onder andere: bodemkwaliteit, waterhuishouding, gewasopbrengst en de kosten en baten van toepassing.

Dit onderzoek is medegefinancierd door Regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN).